Mes: Agosto 2020

Créditos da animación: DESY, Science Communication Lab

Explicación: o SS 433 é un dos sistemas estelares máis exóticos que coñecemos. O seu nome pouco rechamante provén da súa inclusión nun catálogo de estrelas da Vía Láctea, que emiten unha radiación característica de hidróxeno atómico. O seu extraordinario comportamento débese a un obxecto compacto, un buraco negro ou unha estrela de neutróns, que produciu un disco de acreción con chorros. Debido a que o disco e os chorros do SS 433 parécense aos que rodean aos buracos negros supermasivos dos centros de galaxias distantes, SS 433 considérase un microquásar. Como se ilustra na animación baseada en datos de observación, unha estrela masiva, quente e normal orbita o obxecto compacto. Ao comezar a animación, aparece material arrincado gravitacionalmente da estrela normal, e caendo nun disco de acreción. A estrela central tamén lanza chorros de gas ionizado en direccións opostas —cada un deles a un cuarto da velocidade da luz—. A animación entón desprégase para mostrar unha vista superior dos chorros en precesión producindo unha espiral en expansión. Desde distancias aínda maiores, os chorros que se disipan visualízanse preto do corazón do resto da supernova W50. Hai dous anos, o SS 433 foi atopado inesperadamente polo conxunto de detectores de HAWC en México, ao emitir raios gamma de enerxía excepcionalmente alta (rango TeV). As sorpresas continúan, xa que unha recente análise de datos arquivados tomados polo satélite Fermi da NASA atopou unha fonte de raios gamma —separada das estrelas centrais como se mostra— que pulsa nos raios gamma cun período de 162 días —o mesmo que o período de precesión do SS 433— por razóns aínda descoñecidas.

Créditos da imaxe: NASA, ESA e Jesús Maíz Apellániz (IAA, Spain); Agradecementos: Davide De Martin (ESA/Hubble)

Explicación: Cómo de masiva pode ser unha estrela normal? Estimacións feitas a partires da distancia, brillo e modelos solares estándar deron a unha galaxia no cúmulo aberto Pismis 24 máis de 200 veces a masa do noso Sol, facéndoa unha das estrelas máis masivas coñecidas. Esta estrela é o obxeto máis brillante localizado xusto en riba do frente gaseoso na imaxe destacada. Unha inspección de preto das imaxes tomadas co Telescopio Espacial Hubble, non obstante, amousou que Pismis 24-1 debe a súa brillante luminosidade non a unha única estrela senón a tres polo menos. As estrelas compoñentes ficarían preto das 100 masas solares, sendo das estrelas máis masivas das que actualmente se ten rexistro. Hacia a parte inferior da imaxe, as estrelas aínda se están a formar na asociada nebulosa de emisión NGC 6357. Asemellando quizáis coma unha catedral Gótica, as estrelas enerxéticas preto do centro semellan estar brotando e iluminando unha espectacular casula.

Créditos da imaxe: HiRISE, MRO, LPL (U. Arizona), NASA

Explicación: As sombras profundas crean vistosos contrastes entre a luz e a escuridade neste primeiro plano de alta resolución da superficie marciana. Fotografada o 24 de xaneiro de 2014 pola cámara HiRISE a bordo do orbitador de recoñecemento de Marte (Mars Reconnaissance Orbiter), toda a escena abarca 1,5 quilómetros. Dende 250 quilómetros sobre o planeta vermello a cámara apunta a un campo de dunas de area nun cráter na zona montañosa meridional. Capturado cando o sol estaba 5 graos sobre o horizonte local, soamente as crestas das dunas aparecen iluminadas pola luz do Sol. Un longo e frío inverno aproxímase ao hemisferio meridional e as relucentes crestas da xeada estacional debuxan as dunas marcianas. O orbitador de recoñecemento de Marte (Mars Reconnaissance Orbiter), unha das naves operativas máis antigas no planeta vermello, celebrou o 15 aniversario do seu lanzamento dende o planeta Terra o 12 de agosto.

Créditos da visualización: NASA, ESA, F. Summers, G. Bacon,
Z. Levay, J. DePasquale, L. Frattare, M. Robberto, M. Gennaro (STScI) and R. Hurt (Caltech/IPAC)

Explicación: Esta emocionante e pouco familiar vista da Nebulosa de Orión é una visualización baseada en  datos astronómicos e técnicas de renderización de películas. De preto coa famosa gardería estelar normalmente vista dende 1.500 anos luz de distancia, as imaxes dixitalmente modeladas transitan dende a representación da luz visible baseada en datos do Hubble na esquerda aos datos infravermellos do Telescopio Espacial Spitzer na dereita. A perspectiva no centro semella un val dun ano luz de anchura, na parede da xigante nube molecular da rexión. O val de Orión finaliza nunha cavidade tallada polos ventos de enerxía e da radiación das masivas estrelas centrais do cúmulo de estrelas Trapecio. A imaxe única é parte dun vídeo tridimensional de múltiples lonxitudes de onda que permite ao espectador experimentar un voo inmersivo de tres minutos a través da Gran Nebulosa de Orión.

Créditos da imaxe & Copyright: Martin Pugh

Explicación: Esta paisaxe celeste intergaláctica destaca un peculiar sistema de galaxias catalogado coma Arp 227 a uns 100 millóns anos luz de distancia. Navegando dentro dos confíns da constelación de Piscis, Arp 227 consiste nas dúas galaxias prominentes á dereita do centro. a curiosa galaxia cuncha NGC 474 e a súa veciña zul con brazos en espiral NGC 470. Os febles e anchos arcos ou cunchas de NGC 474 puideron formarse por un encontro gravitacional coa veciña NGC 470. Alternativamente as cunchas puideron ser orixinadas por unha fusión cunha galaxia máis pequena producindo un efecto análogo ás ondas a través da superficie dun estanque. A gran galaxia na parte superior esquerda da imaxe, NGC 467, semella estar arrodeada por febles cuchas tamén, evidencia outro sistema de galaxias interactuando. Intrigantes galaxias no fondo están espalladas arredor do campo que tamén inclúe picudas estrelas en primeiro plano. Por suposto, esas estrelas están no interior da nosa propia Galaxia Vía Láctea. O campo visual abarca 25 minutos de arco ou 1/2 grao no ceo.